Październik jest miesiącem walki z rakiem piersi, w związku z tym chciałabym przybliżyć ten temat.
Rak piersi to nowotwór złośliwy, który powstaje z komórek gruczołu piersiowego. Nowotwór ten rozwija się miejscowo oraz daje przerzuty do węzłów chłonnych a także narządów wewnętrznych m.in. płuc, wątroby, kości czy mózgu. Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet – około 22% ogółu zachorowań. Nie oznacza to, że nowotwór piersi nie dotyczy mężczyzn. W ciągu roku wykrywa się około 130 przypadków zachorowań na raka piersi wśród mężczyzn.
Przyczyna zachorowań na raka piersi nie jest do końca znana. Istnieją czynniki ryzyka, które zwiększają ryzyko jego wystąpienia.
– PŁEĆ – rak piersi najczęściej występuje u kobiet.
– WIEK – ryzyko zachorowania na raka piersi wzrasta z wiekiem. Przed 45. rokiem życia występuję rzadko, natomiast większość zachorowań przypada po 50. roku życia
– OBCIĄŻENIE GENETYCZNE – rak piersi ma charakter dziedziczny. Prawdopodobieństwo zachorowania na nowotwór piersi wzrasta z liczbą chorych krewnych pierwszego stopnia na ten nowotwór. Najpewniejszym kryterium dziedziczenia raka piersi jest stwierdzenie mutacji genów BRCA1 oraz BRCA2.
– CZYNNIKI HORMONALNE:
* Endogenne – zaobserwowano większe ryzyko raka piersi u kobiet, u których wystąpiła wcześnie pierwsza miesiączka lub późna menopauza. Znaczenie ma również wiek PIERWSZEJ donoszonej ciąży (wzrost ryzyka obserwuje się u kobiet, które nie rodziły, lub urodziły pierwszy raz po 30 r.ż.)
* Egzogenne – hormonalne środki antykoncepcyjne. Nadal jest to kwestia dyskusyjna, jednak uważa się, że preparaty, które zawierają zarówno progesteron i estrogeny mogą mieć wpływ na powstanie tego nowotworu. Zwłaszcza u Pań, które przyjmują środki hormonalne dłużej niż 8 lat.
– CHOROBY PIERSI – ryzyko powstania raka piersi wzrasta wraz z powstaniem atypowych zmian rozrostowych takich jak: hyperplasia ductalis, hyperplasia lobularis atypica
– STYL ŻYCIA – wykazano zwiększone ryzyko nowotworu piersi u kobiet, które spożywają dużo tłuszczów zwierzęcych oraz pijących alkohol.
– OTYŁOŚĆ – jest ważnym czynnikiem rozwoju raka piersi, ponieważ nadmiar tkanki tłuszczowej zaburza równowagę hormonalną, sprzyjając rozwojowi nowotworowi piersi
Należy pamiętać, że bardzo wiele kobiet u których wykryto raka piersi nie ma żadnych czynników ryzyka.
OBJAWY RAKA PIERSI
Rak ten powoduje dość charakterystyczne zmiany w piersi, dzięki czemu można łatwiej i szybciej go rozpoznać.
– wyczuwalny guz w piersi
– zmiana wielkości, obrysu, kształtu i napięcia skóry piersi
– wciągnięcie brodawki sutkowej
– wciągnięcie skóry piersi oraz pojawienie się zmian w obrębie skóry piersi lub brodawki
– wyciek z brodawki – zwłaszcza krwisty
– poszerzenie żył skóry piersi
– poszerzenie węzłów chłonnych w dole pachowym
Bardzo poważnym objawem jest zaczerwienienie i obrzęk skóry całej piersi z widocznymi drobnymi dołeczkami w skórze tzw. skórka pomarańczowa, oraz wystąpienia owrzodzenia.
Profilaktyka pierwotna raka piersi jest dość ograniczona. Zalicza się do niej: unikanie nadwagi i otyłości, aktywność fizyczna, ograniczanie spożycia alkoholu oraz stosowania hormonalnej terapii zastępczej. W grupach wysokiego ryzyka, stosuje się profilaktyczne zabiegi operacyjne.
Profilaktyka wtórna ma decydujące znaczenie w przypadku raka piersi. Polega na wczesnym wykrywaniu choroby w fazie przedklinicznej. Dlatego też, KAŻDA kobieta powinna samodzielnie i regularnie badać swoje piersi. Badanie najlepiej wykonywać pierwszego dnia po zakończeniu miesiączki, lub raz w miesiącu, Panie po menopauzie, najlepiej zawsze w ten sam dzień.
SAMOBADANIE PIERSI – OGLĄDANIE ORAZ DOTYK.
Do profilaktyki zaliczamy również:
– USG piersi – zaleca się wykonywanie USG piersi Paniom od 20 do 40 roku życia, zarówno pacjentkom po 40. roku żucia, gdyż USG pomaga wykrywać zmiany, których nie wykaże badanie mammograficzne. Profilaktycznie USG piersi trzeba wykonywać raz w roku. Badanie to nie wymaga specjalnego przygotowania oraz można/trzeba wykonywać je u matek karmiących piersią.
– Mammografia – czyli rentgenowskiego badanie piersi, które aktualnie jest najlepszym sposobem wykrywania raka piersi w jego wczesnym stadium rozwoju.
Istnieje program profilaktyki raka piersi, który skierowany jest do grupy kobiet najbardziej zagrożonych rakiem piersi – w wieku od 50 do 69 lat. Badanie to wykonywane jest okresowo czyli:
co 2 lata u kobiet od 50 do 69 lat, lub co roku w tym samym przedziale wiekowym, jeżeli wystąpił rak piersi wśród członków rodziny.
Z tego względu, że możemy same zadbać o nasze zdrowie zachęcam do zdrowego trybu życia oraz obowiązkowego samobadania piersi, które nie wymaga od nas przygotowania ani specjalnego sprzętu, tylko chwilowego zaangażowania.
